Quá trình mua hàng luôn phát sinh nhiều chi phí đi kèm vì thế hạch toán chi phí vận chuyển khi mua hàng rất được nhiều khách hàng quan tâm. Kinh tế ngày càng phát triển , vấn đề kinh doanh và vận chuyển hàng hóa lại đóng vai trò hết sức quan trọng. Trước tình hình trên, nhiều đơn vị hàng hóa ra đời với đa dạng dịch vụ như vận chuyển nội địa, dịch vụ vận chuyển quốc tế,…
Khái quát về chi phí mua hàng
Chi phí mua hàng phản ánh các chi phí có liên quan trong quá trình mua hàng, là những chi phí phát sinh liên quan đến số lượng của hàng hóa đã được nhập kho trong kỳ, tình hình phân bổ chi phí mua hàng trong kỳ cho số lượng hàng hóa đã bán ra và hàng tồn kho thực tế cuối kỳ.
Chi phí liên quan trực tiếp đến quá trình mua hàng bao gồm: chi phí thuê kho bãi nhà xưởng, tiền mua bảo hiểm cho hàng hóa, chi phí vận chuyển khi mua hàng, một số phát sinh trong quá trình diễn ra mua hàng,..
Chi phí mua hàng là gì?
Chi phí mua hàng là số tiền mà người mua phải trả cho người bán về số hàng hóa đã mua. Chi phí này sẽ phụ thuộc và khối lượng, số lương của hàng hóa, cơ cấu của hàng hóa đã mua và đơn giá của một đơn vị hàng mua.

Chi phí vận chuyển là gì?
Chi phí vận chuyển được đinh nghĩa là số tiền mà người thuê vận chuyển phải trả cho bên dịch vụ vận chuyển để được vận chuyển hàng hóa theo những điều kiện mà bên thuê và bên cho thuê đã thỏa thuận với nhau trong hợp đồng vận chuyển. Về khoản chi phí vận chuyển sẽ phụ thuộc vào quãng đường vận chuyển, trọng lượng của hàng hóa và các dịch vụ kèm theo.
Trong quá trình vận chuyển sẽ phát sinh thêm dịch vụ bốc xếp, nâng hạ, quản lý hàng hóa. Chi phí vận chuyển bốc dỡ hàng hóa phụ thuộc vào đặc thù hàng hòa và số lượng của hàng hóa đó. Khách hàng thuê dịch vụ đó có thể lấy hóa đơn vận chuyển hàng hóa từ bên dịch vụ cung cấp để tiến hành hạch toán chi phí mua hàng.
Các chi phí phát sinh trong quá trình mua hàng sẽ là khoản chi phí tăng giá trị hàng tồn kho của hàng hóa trong quá trình nhập vào kho. Hàng hóa nhập với số lượng lớn và đa dạng thì cần hạch toán chi phí mua hàng, phân bổ chi phí mua hàng một cách hợp lý nhất.

Tìm hiểu hạch toán chi phí vận chuyển khi mua hàng
Cách hạch toán chi phí mua hàng như thế nào?
- Khi doanh nghiệp mua một mặt hàng duy nhất và phát sinh chi phí mua hàng thì không phải phân bổ chi phí mua hàng, kế toán sẽ nhận bút toán khi hàng về nhập kho, Định khoản về chi phí vận chuyển như sau:
Nợ TK 156: Chi phí mua hàng
Nợ TK 1331: ( Nếu có GTGT sẽ tính theo phương pháp khấu trừ)
Có TK 111,112
- Khi doanh nghiệp mua số lượng hàng nhiều từ 2 mặt hàng trở lên, phát sinh chi phí mua hàng,thì chi phí đó được cộng vào giá trị hàng mua( theo nguyên tắc giá gốc). Do đó, kế toán cần phải tiến hành phân bổ các chi phí mua hàng cho từng mặt hàng để xác định được đơn giá thực tế để nhập kho cho từng mặt hàng làm căn cứ để lập phiếu nhập kho.
Hạch toán chi phí vận chuyển khi mua hàng căn cứ vào các chứng từ kèm theo, kế toán ghi nhận bút toán vào sổ kế toán. Việc định khoản chi phí vận chuyển nguyên vật liệu , mua hàng sẽ như sau:
Nợ TK 156: Chi phí mua phát sinh.
Nợ TK 1331
Có TK 111,112
Chú ý rằng: trong hạch toán chi phí mua hàng, hạch toán chi phí vận chuyển hàng hóa bao gồm hạch toán chi phí vận chuyển của nguyên vật liệu.
Sau khi đã hạch toán được chi phí vận chuyển khi mua hàng, kế toán sẽ tiến hành phân bổ chi phí sao cho hợp lý nhất.

Cách phân bổ chi phí mua hàng
Căn cứ vào hóa đơn các chi phí có liên quan đến quá trình mua hàng, kế toán sẽ mua hàng phân bổ chi phí vận chuyển khi mua hàng cũng như các chi phí liên quan theo tiêu thức số lượng hàng mua và trị giá của hàng mua.
Theo chuẩn mực 02 Hàng tồn kho theo quyết định số 149/2001/QĐ-BTC của Bộ trưởng bộ tài chính, các chi phí phát sinh như cp vận chuyển hàng hóa, chi phí vận chuyển bốc dỡ và chi phí bảo quản trong quá trình mua sẽ làm tăng được giá trị hàng tồn kho, được kế toán phân bổ tùy vào trường hợp số lượng mặt hàng nhập vào nhiều hay ít.
Có hai trường hợp xảy ra:
- Doanh nghiệp xác định phân bổ chi phí mua hàng theo tiêu thức trị giá mua
- Doanh nghiệp xác định phân bổ chi phí theo tiêu thức số lượng hàng mua.
Trên đây là những thông tin về hạch toán chi phí vận chuyển khi mua hàng mà bạn cũng như những doanh nghiệp cần biết. Hạch toán được chi phí vận chuyển khi mua hàng sẽ giúp doanh nghiệp thống kê được những chi phí phải bỏ ra trong quá trình mua hàng, đồng thời cũng điều chỉnh được chi phí khi tham gia vào vận chuyển.